Конкурс
“Любоў да Айчыны
цераз любоў да свайго роду”
СТАРЫ ФОТАЗДЫМАК
Пагадзіцеся, што
атрымаць у сёньняшні час пісьмо па пошце – гэта нейкае дзіва, сюрпрыз. Зносіны
паміж людзьмі цяпер у асноўным адбываюцца па электроннай і мабільнай сувязі.
Вось такі сюрпрыз на днях я атрымала ад сваёй аднавяскоўкі Веры Лісок. У
паштовым канвэрце я знайшла фотаздымак, якому ўжо больш як 70 гадоў. На
пажаўцелым фота – сям’я майго дзядулі Васіля і бабулі Ганны Мінічаў, а побач з
імі – маленькая сьветлагаловая дзяўчынка Зоська – мая мама і басаногі хлопчык –
мой дзядзька Аркадзь. Фотаздымак даваеннага
часу, захаваны Верай Аляксандраўнай, крануў маю душу, і я ўсьвядоміла – як мала
ведаю пра сваіх родных, пра гэтую маленькую дзяўчынку на фота, якая рана пайшла
з жыцьця і шмат аб чым мне не паведала. Не паведала пра дзядулю, які быў
кветкаводам ад Бога. І на гэтым фотаздымку, дзе праглядваецца саламяная страха,
– усё ў кветках. Ведаю, што жыла сям’я бедна, але дзядуля вельмі любіў кветкі.
Прыгажосьць пачыналася перад брамкаю ў двор. Паабапал дарогі, якая вяла на
хутар Жорнае, знаходзіліся дзьве невялікія сажалкі, вакол якіх расьлі акацыі і
з вясны да позьняй восені цьвілі кветкі – вяргіні, настурцыі, рамонкі, ружы,
васількі. Такой прыгажосьці, як узгадвалі старажылы, яны не бачылі ніколі. З
усяго навакольля ішлі людзі за кветкамі да дзеда Васіля з рознай нагоды – на
царкоўныя сьвяты, дні народзін, вясельлі. І нікому дзед не адказваў – шчодра, з
дабром зразаў прыгажосьць, выгадаваную сваімі рукамі. Людзі так і называлі дзядулю
– Васілёк, а мы, нашчадкі, па-вясковаму завёмся Васільковымі.
І сёньня мяне зьдзіўляе
той факт, як дзед, чалавек без адукацыі, ведаў, якая глеба патрэбна для кожнай
расьліны, і ў торбе на плячах за некалькі кілямэтраў насіў зямлю для фіялак,
жыў бедна, але купляў атлясную стужку, каб падвязваць ружы. А вакол утаптаных,
як намаляваных, шматлікіх сьцяжынак, што вялі да хаты, высаджваў умела і з
густам кветкі. Сёньня гэтае ўмельства называецца моднымі іншамоўнымі словамі
дызайн і ляндшафт.
Гляджу на дарагі
майму сэрцу фотаздымак, і на памяць прыходзяць радкі Яўгена Грышкаўца: “А на
фотаздымках усё добра. Там шмат надзеі”. Так, шмат надзеі ў вачах маленькай
дзяўчынкі Зоські, маёй матулі, якую наперадзе чакае басаногае ваеннае ліхалецьце,
вялікае каханьне і няўдалае замужжа, сьмерць старэйшага сына і заўчасны адыход
у іншы сьвет. Цяжкі, жорсткі і несправядлівы лёс напаткаў маю любую матулю. А белабрысы хлопчык Аркадзь, які вучыўся ў школе толькі на
выдатна, цудоўна маляваў, у будучым стаў геолягам, жыў у Якуціі, дзе і знайшоў
свой вечны супакой.
Калісьці я, будучы
дзяўчынкай-падлеткам, часьцяком “даставала” бабулю Ганну пытаньнямі – дзе яна
сустрэла дзеда, ці моцна кахала яго? На што баба Ганна адказвала, што будучага
мужа не ведала. Прыйшлі сваты з незнаёмым жаніхом і засваталі юную Ганначку,
вось і ўсё каханьне. А між іншым – трое дзяцей выгадавалі дастойнымі людзьмі.
Старэйшы сын Мікалай ваяваў, быў паранены, дайшоў да Бэрліна. Затым, калі сьсялялі
людзей з хутароў у вёску Агарэвічы, з сям’ёю жыў на адной вуліцы, праз некалькі
хат, з сястрою Зосяй, якая да апошняга працавала ў сельскім савеце. Сярэдні сын Аркадзь жыў далёка ад радзімы, але ніколі не
забываў бацькоўскую хату. Ужо даўно няма маіх бабулі з дзядулем, якія
ўсё сваё жыцьцё прайшлі поплеч; і хто ведае, якія пачуцьці зьведалі яны, але
мне здаецца, што пачуцьці гэтыя былі моцнымі і сапраўднымі. Нікога не засталося
з сям’і Мінічаў, зьнік у нябыт хутар Жорнае, але засталася памяць пра маіх
родных, памяць добрая і трывалая. А яшчэ засталіся абразок, які вісеў на покуці
ў дзядулінай хаце, і вось гэты даўні фотаздымак. Іх я перадам сваім дачушкам, а
яны – маім унукам, каб ведалі, што мы на гэтай зямлі не бязродныя.
Тацьцяна Маляўка,
жыхарка вёскі Агарэвічы Ганцавіцкага раёна.
/Алеся. Работніца і Сялянка. Часопіс жанчын Беларусі. № 6. Мінск. 2014. С. 17./
/Алеся. Работніца і Сялянка. Часопіс жанчын Беларусі. № 6. Мінск. 2014. С. 17./
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz