З пачаткам у 1941 годзе вайны
СССР з Нямеччынай адпаведныя органы з посьпехам пачалі шукаць паўсюды
прыхільнікаў Гітлера...
5 чэрвеня 1943 г. УНКДБ па
Молатоўскай вобласьці быў арыштаваны ураджэнец Саратаўскай вобласьці Фрыдрых
Іёганесавіч Вэбер, які 29 чэрвеня 1943 г. паказаў, што ён, быўшы варожа
настроены да існуючага ў СССР ладу, у пэрыяд Айчыннай вайны ўсталяваў сувязь па
контррэвалюцыйнай працы з былым кулаком Бардзілоўскім і апошні быў залучаны для
працы на германскую выведку. Бардзілоўскі стварыў на тэрыторыі Кізілаўскага
раёна антысавецкую групу з кулацкіх элемэнтаў. У пэрыяд разьлютаваных бітваў
пад Сталінградам Бардзілоўскі падрыхтаваў перакідку створанай ім антысавецкай
групы (на заводзе № 185 імя М. Горкага) праз лінію фронту на бок немцаў для
аказаньня ім дапамогі...
29 чэрвеня 1943 г.
Бардзілоўскі быў арыштаваны...
Іосіф Сьцяпанавіч Бардзілоўскі
(Бордзиловский, Бордзеловский) нар. у 1914 г.
на х. Сады (в. Ждановічы) Лупалаўскага р-ну
Магілёўскай вобласьці, беларус. У 1930 г. ён быў высланы разам з бацькамі як
кулак на Ўрал. Быў востановлены у выбарчых правах, у 1939 г. скончыў Молатаўскі
настаўніцкі інстытут (ня скончаная вышэйшая адукацыя).
Пражываў у г. Кізел Молатаўскай вобласьці, тэхнік-геадэзіст у Кізілаўскім
Гарвыканкаме. Жонка Бардзілоўская Лізавета Васільеўна, 1913 г. н., дачка
Галіна, 1943 г. н.
Неузабаве Бардзілоўскі
паказаў, што пачаў працаваць на немцаў у лютым 1942 г., а завэрбаваў яго
Сераброў і даручыў: разбурыць на Сухалесоўскай шахце горнае абсталяваньне і
мэханізмы, арганізоўваць у брыгадзе так працу, каб вытворчае заданьне сыстэматычна
не выконвалася, а таксама весьці антысавецкую працу сярод няўстойлівай часткі
байцоў будкалённы як паражэнчага так і паклёпніцкага характару.
Бардзілоўскі рабіў падрэзку
рамянёў у транспарцёраў, не рабіў змазку мэханізмаў, не прымаў мер да ўстараненьня
ненармальнай працы мэханізмаў, з-за чаго ў яго былі штодзённыя прастоі ў брыгадзе,
мелі месца аварыі горных мэханізмаў. Байцам будкалённы №1654 ён даводзіў, што
яны ўзяты ў будкалённу з-за таго што Савецкая ўлада ім не давярае баявую зброю,
і заяўляў што Чырвоная Армія атрымае паразу і перамога будзе на боку Гітлера,
бо нямецкае войска значна лепшае у баявым стаўленьні чым РСЧА.
У другой палове сакавіка 1942
г. Бардзілоўскі працаваў на пагрузцы вугалю ў якасьці брыгадзіра шахты Сухалесаўская
і ў 11 гадз. заўважыў што фармуецца састаў цягніка з гружаным вугалем. Тады ён
сьвядома перавёў стрэлку і паравоз з дзьвюма плятформамі ўразаўся ў тупік, зьдзейсьніўшы
крушэньне, машыніст і качагар атрымалі калецтва. За гэта Бардзілоўскі атрымаў
ад немцаў грашовую ўзнагарода, каля 15 тысяч, праз Сераброва, а затым Нікалаева.
У ліпені 1942 г. на чыгуначным перагоне Бардзілоўскі увечар расшрубаваў
палатно, з-за чаго адбылося крушэньне паравоза і 18 вагонаў з вугалем, якое
прынесла на 130.000 рублёў стратаў.
Суд устанавіў, што
Бардзілоўскі зьяўляючыся варожа настроеным супраць Савецкай улады, сыстэматычна
паклёпнічаў і вёў контррэвалюцыйныя выказваньні паражэнчага характару. У жніўні
1941 г. заяўляў пра нерэнтабэльнасьць калгасаў. У жніўні і верасьні 1942 г.
дамаўляўся з Вэбер Ф. І. пра пераход на бок немцаў, з намерам даць апошнім зьвесткі
пра прамысловасьць разьмешчанай на Ўрале. Для забесьпячэньня сябе прадуктамі на
дарогу меў намер выехаць у Губаху, дзе ўсталяваў сувязь са спэцпасяленцамі.
Узімку 1942 г. паклёпнічаў на Савецкі Ўрад па пытаньні матэрыяльнага забесьпячэньня
працоўных. Улетку 1943 г. выказваў намеры пра тое, што патрэбна паступіць у
антысавецкую арганізацыю або стварыць такую. Віну сваю Бардзілоўскі цалкам
прызнаў...
18 сьнежня 1943 г. суд г.
Молатаў па арт. 58-10 ч. II КК РСФСР засудзіў Іосіфа Бардзілоўскага да 10 гадоў
пазбаўленьня волі і 3 гадам паразы ў правах.
13 лістапада 1951 г.
Бардзілоўскі быў прыняты лягпунктам № 7 Індляга. 6 студзеня 1953 г. ён быў
накіраваны на паселішча ў Аймяконскі раён Якуцкай АССР. Ва Вусьць-Нэры ён быў
завэрбаваны як агент “Басин” і 9 лютага 1954 г. паведаміў што на ўчастку № 3
капальні “Перамога” прымальнік золата Буламбаев скраў 100 гр. золата.
12 красавіка 1956 г. Іосіф
Бардзілоўскі быў вызвалены па Ўказе ад 3 траўня 1953 г.
/Па
матэрыялах асабістай справы/
Кусянея
Кучум,
Койданава
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz