niedziela, 14 sierpnia 2016

ЎЎЎ Маргарыта Аляшкевіч. Якуцкі беларус Іван Ласкоў. Койданава. "Кальвіна". 2016.

 
 

                                                                   ЯКУЦКІ БЕЛАРУС
    Мінулае стагодзьдзе расьсеяла беларусаў па сьвеце - а цяперашняе зьбірае. Найбольш тут шанцуе літаратарам: з аднаго боку, эміграцыя дае бясцэнны досьвед жыцьця ў іншай культуры, настальгію як крыніцу натхненьня; з іншага - публічнасьць прафэсіі спрыяе таму, што імёны нашых землякоў не зьнікаюць, а напісанае імі з цягам часу вяртаецца і папаўняе нашу культурную спадчыну. Праўда, для гэтага патрэбныя намаганьні сваякоў, сяброў, неабыякавых людзей, якія захоўваюць памяць пра яшчэ аднаго слаўнага беларуса.
    Такія людзі знайшліся і ў БДУ - супрацоўнікі Фундамэнтальнай бібліятэкі сумесна з выкладчыкамі і выпускнікамі хімічнага факультэта працуюць разам, каб вярнуць у абшар нашай літаратуры пісьменьніка Івана Ласкова.
    Гэты паэт, празаік, перакладчык, літаратурны крытык палову свайго жыцьця правёў у Якуціі і нават стаў там кшталту героя - дапамог апрацаваць і выдаць якуцкі народны эпас, за што ўзнагароджаны Ганаровай граматай Якуціі і любоўю тамтэйшых рыбакоў. А нарадзіўся Іван Ласкоў у Гомелі, закончыў хімфак БДУ (1964), працаваў па разьмеркаваньні пад Дзяржынскам, затым на Беларускім радыё і ў газэце “Зорька” - любоў да хіміі ў яго заўжды спалучалася і нават спаборнічала з любоўю да слова. Адсюль і вучоба дыплямаванага хіміка ў маскоўскім Літінстытуце (скончыў у 1971 г.), дзе Іван Ласкоў знайшоў жонку, а з ёй і новую радзіму. Якутка Валянціна Гаўрыльева, празаік і сябар СП СССР з 1973 г, магчыма, і стала той “прысухай”, з-за якой наш зямляк паехаў на край сьвету.
    Творчасьць I. Ласкова надзвычай разнастайная, выдадзена 11 яго кніг. Тут і зборнікі паэзіі на рускай і беларускай мовах, прытым грамадзянскі патас вершаў часта скіраваны супраць хібаў савецкай рэчаіснасьці. Тут і аповесьць “Пішчальнікі не пішчаць”, у якой паказаны гвалт пры далучэньні Якуціі да Расіі. Тут і лінгвістычныя, і этнаграфічныя дасьледаваньні - напэўна, у далечыні ад роднай старонкі абвастраецца цікаўнасьць да пытаньняў нацыянальнай сьвядомасьці, беларускіх каранёў. Тут і пераклады - з якуцкай, рускай, беларускай ва ўсіх магчымых спалучэньнях. Тут і такая, здавалася б, дробязь, як гімн хімфака БДУ...
    Ініцыятарам вечарыны памяці I. Ласкова 31 мая стаў выкладчык Канстанцін Лапко з дапамогай ФБ і Дзяржаўнага архіва-музэя літаратуры і мастацтва. Дырэктар апошняга Ганна Запартыка прадэманстравала фондавы вопіс І. Ласкова, дзе больш за 800 дакумэнтаў. Спадзяёмся, фонд будзе папаўняцца, бо шмат хто з прысутных на вечарыне меў унікальныя зьвесткі пра жыцьцё і творчасьць Івана Ласкова.
    Маргарыта Аляшкевіч
    [Стар. 6]


 




    Иван Антонович Ласков – род. 19 июня 1941 года в областном городе Гомель Белоруской ССР в семьи рабочего. После окончания с золотой медалью средней школы, он в 1958 г. поступил на химический факультет Белорусского государственного университета, а в 1966 г. на отделение перевода Литературного институт им. М. Горького в Москве. С 1971 года по 1978 год работал в отделе писем, потом заведующим отдела рабочей молодежи редакции газеты «Молодежь Якутии», старшим редакторам отдела массово-политической литературы Якутского книжного издательства (1972-1977). С 1977 г. старший литературный редактор журнала «Полярная звезда», заведовал отделам критики и науки. С 1993 г. сотрудник детского журнала «Колокольчик» (Якутск), одновременно работая преподавателем ЯГУ (вне штата) и зав. отделом связей с общественностью Якутского аэрогеодезического предприятия. Награжден Почетной Грамотой Президиуму Верховного Совета ЯАССР. Член СП СССР с 1973 г. Найден мертвым 29 июня 1994 г. в пригороде г. Якутска.
    Юстын Ленский,
    Койданава


Brak komentarzy:

Prześlij komentarz