Сьцяпан Мікалаевіч Гаранін – нар. 12 сьнежня 1898 г. у в. Шкалёўка Станіславаўскай воласьці Лепельскага павету Віцебскай губэрні Расійскай імпэрыі.
Скончыў вясковую школу і з 17 гадоў пайшоў працаваць у кузьню. Быў пакліканы ў войска, дзе даслужыўся да у чыну унтэр-афіцэра. Ад 1918 г. у РСЧА. Са сьнежня 1919 г. чалец РКП(б). Удзельнічаў у баях з войскам А. І. Дзянікіна. Ад 1 верасьня 1920 г. па травень 1921 г. знаходзіўся ў палоне ў палякаў, адкуль зьдзейсьніў уцёкі.
Скончыў Вышэйшую памежную школу. Бацькі жонкі як кулакі былі высланы ў Котлас, а ён за сувязь зь імі меў у 1935 г. строгую вымову. Да кастрычніка 1937 г. быў начальнікам 15-га Заслаўскага памежнага атраду НКУС БССР, які межаваўся з 16-м Койданаўскім памежным атрадам. Узнагароджваўся нагрудным знакам Ганаровага работніка УЧК-АДПУ, граматай ЦВК БССР, баявой зброяй, атрымаў чын палкоўніка.
1 сьнежня 1937 г. прыбыў у Магадан і з 19 сьнежня 1937 г. пачаў выконваць абавязкі начальніка Паўночна-Ўсходняга папраўча-працоўнага лягера. Зь ягоным імем зьвязваюць масавыя рэпрэсіі ў лягерах “Дальбуда” на Калыме, якія атрымалі назву “гараніншчына”. Гаранін уласнаручна расстрэльваў па некалькі, а парой некалькі дзесяткаў чалавек штодзённа. Забіваючы, сьмяяўся або сьпяваў вясёлыя дрындушкі. Бывала Гаранін страляў і ў камэндантаў лягераў.
27 верасьня 1938 г. Гаранін быў арыштаваны, як японскі шпег, быў этапаваны ў Маскву ды зьняволены ў Суханаўскую вязьніцу.
17 студзеня 1940 г. Асобай нарадай НКУС СССР Гаранін быў асуджаны да 8 гадоў ППЛ, потым тэрмін знаходжаньня ў лягеры быў падоўжаны. 3 ліпеня 1950 г. ён памёр у Пячорскім ППЛ.
3 ліпеня 1989 г. па арт. 1 Указа Прэзыдыюму Вярхоўнага Савету СССР ад 16 студзеня 1989 г. “Аб дадатковых мерах па аднаўленьні справядлівасьці ў адносінах ахвяраў рэпрэсіяў, якія мелі месца ў пэрыяд 1930 - 1940-х гадоў” Гаранін быў пасьмяротна рэабілітаваны, што выклікала вялікае непаразуменьне.
Айкуньня Мамыль,
Койданава
...Из вновь прибывших администраторов на должность начальника УСВИТЛ (управления Северо-Восточных исправительно-трудовых лагерей) был назначен С. Н. Гаранин. Степан Николаевич Гаранин, прославившийся своими злодеяниями на Колыме, родился в 1898 году в деревне Шкалевка недалеко от г. Бешенковичи в Белоруссии в семье крестьянина-середняка. Окончил сельскую школу и в 17 лет пошел на заработки. Затем был призван в царскую армии, дослужился до чина унтер-офицера. С 1918 года - в Красной Армии. С января 1919 года вступил в ряды большевистской партии. Участвовал в боях с Деникиным и с белополяками, попал в плен, бежал. Окончил военную школу, служил в пограничных частях помощником начальника и начальником отряда. Родители жены Гаранина в годы коллективизации были причислены к кулакам и высланы в Котлас. В своем анкетном листе перед отъездом на Колыму Гаранин писал: «За связь с чуждым элементом имел строгий выговор в 1935 году».
Возможно, что желание во что бы то ни стало реабилитировать себя, лежало в основе служебного рвения Гаранина - начальника УСВИТЛа. Время его пребывания на этом посту получило мрачное название «гаранинщина». Тогда положение заключенных резко ухудшилось, были урезаны продовольственные пайки, увеличены нормы выработки. Те из заключенных, кто не выполнял норм, причислялись к саботажникам и расстреливались. Члены московской бригады НКВД СССР выезжали в командировки на прииски горнопромышленных управлений, где контактировали с руководством районных отделений УНКВД. В кратчайшие сроки они выявляли «саботажников», «контрреволюционеров», «вредителей», часто по уже составленным спискам.
После этого проводили такие же быстрые заседания «Тройки» УНКВД по Дальстрою, заканчивающиеся дополнительным (десятилетним) сроком для заключенных или расстрелом. В сентябре 1938 года, в преддверии падения тогдашнего главы НКВД Ежова, Гаранин был арестован по обвинению в шпионаже и расстрелян. В следственном деле Гаранина сохранились свидетельства массовых внесудебных расправ с заключенными...
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz